Banal na Kasulatan
Ang
Bibliya o Banal na Kasulatan ay koleksyon ng ibat-ibang mga librong nasusulat
noong unang panahon. Nagsimula ito sa salitang BIBLIYA na ang ibig sabihin ay
libro. Ito ay nahati sa tatlong bahagi: ang Lumang Tipan at ang Bagong Tipan at
Apocrypha. Ang salitang Tipan ay nagsimula sa salitang Latin na Testamentum, na
nangangahulugang kalooban at kasunduan.
Lumang
Tipan
Sa
mga Hebreo ang Lumang Tiopan ay nahati sa tatlong bahagi: Ang Batas,Mga Propeta
at Kasulatan. Ang mga naunang libro ng Lumang Tipan ay tinatawag na Penteuch.
Ang mga librong ito ay nagsasaad ng pananampalataya sa Diyos, ang mga kautusan,
paglikha sa buong sanlibutan at buhay ni Abraham. Si Abraham kasama ang kanyang
pamilya ay naglakbay patungo sa Canaan. Doon ginawa siyang alipin at nakatakas
sa pangunguna ni Moises-EXODUS. Sila ay napadpad sa Sinai Peninsula sa gitna ng
Mediterranian Sea at Red Sea. Ang mga kwento sa librong ito ay nagpapahiwatig
ng mga kabanalan tulad ng paglikha sa sanlibutan, pagbaha, ang templo ng Babel,
ang Exodus, ang pagbibigay ng mga batas at kautusan at ang pagbagsak ng mga
tao. Ito rin ang nagtataglay ng mga dakilang tula, ang kanta ni Lameh, ang
pagbabasbas sa mga Patriarko, ang awit ni Moses at ang bendisyon ni Moises.
Nagtataglay din ito ng mga piling tao
tulad ni Noah, Abraham, Lot at Jacob.
Ipinaliliwanag din dito ang tungkol sa mga lupain at ang Gawain noong una, ang
usok at apoy sa bundok Sinai, ang nangyari sa Canaan, ang arko at iba pa. Ang
pagiging matapat ng tao ng tao ang nagdala sa kanila sa Lupang Pangako.
Bagong
Tipan
Ito
ang nagsasaad ng bagong relasyon ng tao sa Diyos. Ito ay nasusulat sa panahon
noong nagibabaw ang Imperyong Romano hanggang sa huling panunungkulan ni Haring
Herod (37 B.C.) ang mga tagasunod ni Kristo ay tinatawag na Apostoles . Si Jesus ay isang Hudyo na na
naninirahan sa Galilea sa hilagang bahagi ng Pales tin. Ang Ilog ng Galilea ang
tinutukoy na ilog kung saan napatigil ni Jesus ang isang bagyo. Napaloob din
dito ang Sampung Utos ng Diyos na ibinigay kay Moises sa bundok ng Sinai. Para
naman sa mga Kristiyano ang bibliya ay buhay na salita ng Diyos . Ang Lumang
Tipan ay may 45 o 46 na libro samntalang ang Bagong Tipan ay mayroon lamang 27
libro.
Sa
Bagong Tipan ay may apat na ebanghelista sina: Mateo, Marcos, Lucas at Juan.
Ang ebanghelyo kay san Marcos ang naunang isulat. Ito ay isinulat sa Roma. Ang
sumunod naming naisulat ay kay San Mateo na isinulat sa Antioch noong 90 B.C. ang ebanghelyo naman
ayon kay San Lucas ay naisulat sa Gresya noong 80 B.C. para sa kabutihan ng
pinakamataas na sa Theophilus
na maaaring mataas na opisyal sa
Roma. Ang ebanghelyo ni San Juan ang nagsasaad ng muling pagkabuhay ni Kristo
ang sumunod na grupo ay tinatawag na mga propeta, dahil ito ay nagtataglay ng
mga libro ng mga Hudyo sa pakikipag-ugnayan nila sa Diyos. Sina Jerimiah ay
isinilang noong panahon ng pagkasira ng Jerusalem. Si Isaiah ang nakasaksi sa
naging pag-aaway nina Judah at Assyriah. Si Ezekiel ang tinaguriang
tagapagplano ng relihiyong Judaismo dahil sa siya ang nagbigay ng plano sa mga Istraelitas. Ang pangunahing dibisyon
ng Lumang Tipan ay ang Miscellaneous.
Dito matatagpuan ang mga salmo, koleksyon
at ang mga himno, Ang mga tulang gawa ni David, Proveros nanagbibigay ng mga
magagandang payo sa pang-araw-araw na
buhay . Job kung saan matatagpuan ang kahulugan ng paghihirapng mga tao, Song of Selemon,
Ruth –tunay na pagmamahal, Lamentataions- kabiguan ng tao, Ecclesiastes-libro
ng kaalaman, Esther nagsasaad ng kasaganaan, Daniel- librong naglalaman ng mga
kwentong mga bayani, Chronicles1 and 2, Esrah at Nehomah na nagssalaysay ng
kasaysayan ng Israel.
Apocrypha
Nasulat
sa pagitan ng 300 at 100 B.C. Sa mga Perotestante at Hudyo ito ay inirerespeto
ngunit hindi masyadong pinahahalagahan. Ito ay nagsimula sa unang libro ni
Esdras at ang pinakamahalagang bagay na nasulat dito ay ang tungkol sa 3
Guardsmen, na nagpapaliwanag na ang katotohanan ang pinakamatibay na
pananggalang sa mundo.
Aklat ng Mga Araw
Ang
klasiko ng Confucianismo ay ang apat na libro ng limang klasika. Ang apat na
libro ay ang: Analects, Mencius, Dakilang karunungan, at Doktrina ng mga Aba.
Ang limang klasika ay ang:Libro ng Tula, Libro ng Kasaysayan, Libro ng
Pagbabago, Taunang Tagsibol at pagtuturo habang ang apat na libro ay tala ng
mga opinion at teorya ni Confucious. Ang Doktrina ni Aba ay kalimitang
inilalarawan ang pilosopiya at kaisipan ng Confucianismo. Ito ay
pinakamagandang mapagkukunan ng impormasyon kung gustong matutunan ang tungkol
sa pilosopiya ng Confucianismo. Ang Dakilang Karunungan ang una sa apat na
libro at ito rin ang unang librong pinag-aralan
ang mga batas sa paaralan. Sinasabi rin na ang Doktrina ng Aba at
Dakilang Karunungan ay kapakipakinabangan sa mga bata kung sasauluhin habang sila ay bata pa. Ang Dakilang
Karunungan ay tumatalakay sa relasyon ng indibidwal at kaayusan ng mundo na ang
ibig sabihin ay relasyon sa pagitan ng ethics at pulitika. Ang Mencius ay
mayroong pitong kabanata na may pangalan ngunit ito ay mas mabuti sa Analects.
Iniisip ng mga tao ang Dynastiyang Han na si Mencius mismo ang sumulat ng
libro. Pagkatapos naman ng pananaliksik ng mga iskolar ngayon ay lumalabas na ang estudyante ni Mencius ang sumulat ng
libro at inayos lamang ito ni Mencius.Ang libro ni Mencius ay nagpapaliwanag ng
pilosopiya ni Confucius. Ang Analects ay isang libro ng mga sipi ni Confusius
habang kinakausap niya ang kanyang mga estudyante o mga tao. Ito ay isinulat ng
kanyang mga estudyante at 20 kabanata dito ang may pangalan. Hindi gaanong
kaayos ang Analects sapagkat ito ay isang simpleng koleksiyon ng mga sipi mula
kay Confucius kung saan hindi binanggit kung kailan, saan, bakit, sino at ano
ang nangyari pagkatapos. Kung kaya mahirap intindihin ang ibig sabihin nito.
Hindi magandang libro ang Analects para pagsimulaan ng pag-aaral tungkol kay
Confucious.Ang librong ito ay nangangailangan ng mahabang oras upang
maintindihan ang bawat salita at pangungusap.
Ang Libro ng Tula ay naglalaman ng mahigit sa 300 tula kasama ang
pinakamatandang tula ng Tsina. Pinasauli ni Confucious mula sa kanyang mga
estudyante ang libro dahil gagamitin nya
itong material sa kanyang pagtuturo sapagkat naisip niya na kung hindi natin
alam ang “poetry” ay hindi tayo marunong magsalita. Naniniwala si Confucious na
ang “poetry” ay makatutulong para maintindihan ang katotohanan, palaganapin ang
pagkakaisa sa bawat tao at palaganapin ang mas mabuting pag-intindi sa
kalikasan. Ang Libro ng ritwal ay tumatalakay sa maatos na porma ng seremonya.
Ito ay mayroong 3 bahagi: 1. Ang Ritwal ng Zhou- tumutukoy sa gobyerno ng
daynastiyang Zhou: 2. Ceremonya- naglalaman ng mga batas sa pangyayari sa buhay
ng mga matataas; 3. Libro ng Ritwal- ito ang pinakamahabang bahagi ng libro na
nagbibigay ng impormasyon tungkol sa mga alituntunin at mg autos kung paano
pamunuanang mga kawal. Ang Libro ng Kasaysayan ay naglalaman ng kasaysayan ng
tsina mula sa pinakaunang panahon ng emperador na nagdala ng mga kagamitan ng
sibilisasyon sa mga Tsino sa pamamagitan ng dinastiyang Xia, Shang at Zhou.
Tinuturing ng mga Tsino na ang kasaysayan ang pinakaimportante dahil sa
pagaaral sa nakaraan. Ang Taunang Tagsibol at Taglagas ay isang pahayagan ng
mga pangyayari na naganap sa bayan ni Confucious. Ang Libro ng Pagbabago ay
libro ng paghihiwalay na nagsasabi ng
mangyayari sa hinaharap at intindihin ang pamumuhay ng tao at natural na
pangyayari.
Iliad(Iliada)
"Ang pagkamuhi ni Achilles ang
aking paksa," ang sinasabing pambungad ng makatang si Homer para sa
kaniyang Iliada. May nakatanim na galit kay Agamemnon ang pangunahing
bayaning si Achilles, sapagkat inagaw ni Agamemnon ang gantimpalang napanalunan
ni Achilles, ang babaeng si Briseis. Bagaman napahiya si Achilles,
hindi ito nakipaglaban kay Agamemnon, sa halip sinarili niya ang pagmamaktol at
pagdibdib sa kasawian sa loob ng kaniyang talabing okubol. Sinasabing naging mas naging mainam
ang pagkatao ni Achilles dahil sa kaniyang paghihirap na ito.[1]
Nang nararamdaman ni Agamamenon na nagwawagi ang mga
Troyano, inalayan niya ng mga handog si Achilles at nagmakaawa upang makiisa na
sa pakikipagtunggali laban sa mga Troyano. Tumanggi si Achilles. Sa kahabaan ng
aklat, matutunghayan lamang si Achilles na nagmumukmok sa kaniyang kubol. Nang
lumaon, pinahuntulot nitong makipaglaban ang kaniyang matalik na kaibigan si
Patroclus, at pinagamit pa ni Achilles ang sariling baluti. Napatay si Patroclus ng prinsipe
ng Troyang si Hector. Lalong ikinagalit, at ikinalungkot din, ni Achilles ang
pagkakapaslang kay Patroclus, kaya't napapayag din siyang makipaglaban sa mga
Trohano. Nagtagumpay si Hector at napatay din niya si Hector. Sinadyang
puntahan ng hari ng Troy na si Haring Priam si Achilles para magmakaawang
ibigay ni Achilles ang katawan ni Hector. Pumayag si Achilles sapagkat, sa
pamamagitan ni Priam, naalala ni Achilles ang sarili niyang ama. Nagwawakas ang Iliada sa pagkakaroon ng isang pansamantalang
pagtigil ng labanan sa pagitan ng mga Griyego at ng mga Trohano, upang mabigyan
ng nararapat na libing ang Trohanong si Hector.
Odisea
May
tatlong salaysaying patulang nakapaloob sa Odisea: ang kay Odiseo,
ang kay Telemaco (anak na lalaki ni Odiseo), at ang kay Penelope (ang asawa ni
Odiseo): Ang unang nakahabing salaysay ay hinggil sa pakikipagsapalaran ni
Odiseo habang pabalik sa kaniyang kaharian sa Ithaca, pagkalipas ng Digmaang
Trojan, kabilang ang kaniyang mga naging suliranin nang nakabalik na siya sa
Ithaca. Samantala, umiinog rin ang akda sa anak ni Odiseong si Telemaco
(ikalawang salaysay); hinahanap ni Telemaco ang matagal nang nawawalang amang
si Odiseo. Naglalahad din ang epika ng nauukol kay Penelope (ang ikatlong
salaysay), ang asawa at reyna ni Odiseo, na matagal nang naghihintay sa
pagbabalik ng kaniyang asawang si Odiseo. Sa kabuoan, dalawampung taon ang naging
kahabaan ng paghihintay ni Penelope hanggang sa makabalik na nga si Odiseo.
Ganito ang bilang dahil sampung taong nasa digmaan si Odiseo na nadagdagan pa
ng sampung taon sa karagatan habang naglalakbay pabalik sa Ithaca. Magkakahabi
ang tatlong salaysaying ito ng buhay sa epikang Odisea.
Salaysay
ukol kay Telemaco
Isang
buwan pa lamang si Telemaco nang maglayag patungong Troy ang ama niyang si
Odiseo. Nagsisimula ang Odisea noong mga dalawampung taon
na ang edad ni Telemaco, at nakatira sa tahanan ng kaniyang ama, sa piling ng
kaniyang inang si Penelope. Naroroon din ang pangkat ng malaking bilang ng mga
mayayabang na mga kalalakihang nanliligaw kay Penelope. 108 ang bilang ng mga
manunuyong ito, na naniniwalang patay na si Odiseo, kaya't maaari nang mapakasalan
si Penelope kung mapapaibig ng isa man sa kanila.
Nagkatawang
tao si Athena (o Atena),
sa anyo ng isang datu o pinunong Taphianong si Mentes, para hikayatin si Telemaco na
hanapin si Odiseo. Nilisan nga ni Telemaco ang Ithaca upang maghanap ng balita
hinggil sa kaniyang amang si Odiseo. Pinangangalagaan siya ng diyosang si
Atenas, na siyang tagapananggalang din ni Odiseo. Dinalaw ni Telemaco ang isang
matandang nagngangalang Nestor, pati sina Menelaus at Helen, na mga nakabalik
nang matiwasay mula sa pakikipaglaban sa Troy. Wala siyang natanggap na balita
ukol sa ama. Pinagbilinan siya ni Atenang magbalik sa Ithaca.
Salaysay
ukol kay Odiseo
Samantala,
nasa isang pulo si Odiseo, sa isang pulong pag-aari ni diyosang si Calypso. Nanahan si Odiseo sa pulong iyon
ng may pito nang mga taon. Inalok ni Calypso na gagawin niyang isang nilalang
na walang-kamatayan o imortal si Odiseo, subalit mas ibig ni Odiseong magbalik
sa Ithaca. Sinugo ng diyos na si Zeus si Hermes upang
pag-utusan palayain ni Calypso si Odiseo. Gumawa ng isang bangka si Odiseo,
sapagkat matagal nang nawasak ang kaniyang mga barko, malaon na ring namatay
ang kaniyang mga kasamahan. Narating ni Odiseo ang ang lupain ng mga Phaeacian. Natagpuan siya
ng prinsesang si Nausicaa. Sa palasyo ng
amang hari ni Nausicaa, nilahad ni Odiseo ang kaniyang naging mga
pakikipagsapalaran. Naririto ang ilan sa mga ito:
Sa lupain
ng mga Kumakain-ng-Lotus
Narating
nina Odiseo at ng mga kasamahan niyang manlalakbay ang lupain ng mga tinatawag
na Kumakain-ng-Lotus.
Nang matikman ng mga kasama ni Odiseo ang halamang lotus, nakalimutan nila ang
kanilang mga nakaraan, kaya't ayaw na nilang lisanin ang pook, para kumakain pa
ng mas maraming mga lotus. Hinila ni Odiseo ang kaniyang mga tauhan paalis sa
lugar na iyon.
Sa lupain
ng mga may-isang mata
Si Odiseo habang nilalasing si
Polifemo.
Nabihag
ng isang nilalang na may iisang matang si Polifemo (o Polyphemus),
isang cyclope (ocyclop), salitang nangangahulgang
"may bilog na mata." Naninirahan si Polifemo sa isang yungib, at
kinakain ang mga tauhan ni Odiseo, dalawang tao bawat isang araw. Nilinlang
nina Odiseo si Polifemo. Nilasing ni Odiseo si Polifemo at pinaso nila ang mata
nito kaya't nabulag. Nang dating tanungin ni Polifemo kung ano ang pangalan ni
Odiseo, sinabi ni Odiseong "Walang-Sinuman" ang tawag sa kaniya.
Kaya't nang humingi ng saklolo si Polifemo sa iba pang mga cyclope, walang
tumulong sa kaniya, sapagkat ang pangungusap na "Sinasaktan ako ni
Walang-Sinuman," ang sinasambit niya sa paghingi ng mga nagtataka lamang
na mga kauring nilalang. Nakaalis sina Odiseo sa pamamagitan ng isa pang
panlalansi kay Polifemo. May mga alagang tupa si Polifemo.
Pinagtali-tali nina Odiseo ang bawat tatlong tupa, nakatali sa ilalim ng
panggitnang tupa ang isang kasama ni Odiseo, na hindi masasalat ng bulag na si
Polifemo kapag hihimasin ang dumaraang mga tupa. Bagaman iisang tupa na lamang
ang natira para kay Odiseo, isang lalaking tupa at siyang paborito ni Polifemo.
Hindi rin napuna ni Polifemo si Odiseong nasa ilalim ng paboritong tupa ni
Polifemo. Bagaman nakatakas sina Odiseo mula sa mga kamay ni Polifemo,
naparusahan din pagdaka si Odiseo, sapagkat anak si Polifemo ng diyos na
si Poseidon.
Tulong ng
diyos ng mga hangin
Nakatagpo
nina Odiseo si Aeolus, ang diyos ng mga hangin. Binigyan
si Odiseo ni Aeolus ng isang buslong naglalaman ng mga hanging magagamit sana
sa paglalayag, ngunit nagduda ang mga tauhan ni Odiseo hinggil sa laman ng
buslo. Inisip nilang kayamanan ng laman ng buso at nililinlang lamang sila. Kaya't
binuksan nila ang buslo. Nakawala ang mga hangin. Naantala lamang muli ang
kanilang paglalakbay. Tumanggi si Aeolus na tulungan silang muli.
Ang mga
Laestrigoniano at si Circe
Winasak
ng mga Laestrigoniano (mga Laestrygonian, mga kumakain
ng laman ng tao) ang lahat ng sasakyang-pandagat nina Odiseo. Pinaslang din ng
mga ito ang mga tauhan ni Odiseong lulan ng mga barkong nasira. Hindi nila
pinatay si Odiseo. Dumulog si Odiseo kay Circe, isang babaeng mangkukulam na
ginawang mga baboy ang
mga tauhan ni Odiseo. Binigyan ng diyosang si Hermes si Odiseo ng isang
halamang molyo (o moly), isang yerbang nakatulong
kay Odiseo para labanan ang salamangka ng
mangkukulam. Napapayag ni Odiseong palayin ni Circe ang kaniyang mga tauhan,
subalit kinailangan niyang pumiling kay Circe nang may isang taon.
Sa Mundong
nasa Ilalim ng Lupa
Tumungo
si Odiseo sa Mundong nasa Ilalim ng Lupa upang humingi ng tulong kay Tiresias, isang multong
may kakayahang maglakbay-diwa, kung paano ang pagbalik sa Ithaca. Nakahalubilo
rin ni Odiseo ang iba pang mga kaluluwa ng mga naging bantog na mga tao, pati
ang kaniyang inang namatay sa kalungkutan noong wala si Odiseo sa Ithaca,
habang naghihintay sa pagbabalik ng bayaning hari.
Mga sirena
at sina Scylla at Charybdis
Si Odiseo at ang mga sirena.
Nakatagpo
rin nina Odiseo ang mga sirena, mga kabighabighaning babaeng may
nakakabatubalaning awitin. Handang makipagpatayan ang mga tauhan ni Odiseo para
lamang makalapit sa mga sirena, kaya't pinahiran ni Odiseo ng pagkit ang
mga tainga ng kaniyang mga kasamahan. Samantala, nagpatali naman si Odiseo sa
isang haligi, kaya't kahit na marinig niya ang awit ng mga sirena, hindi siya
lulundag sa tubig para marating ang mga babaeng iyon. Nakasagupa rin nina
Odiseo ang halimaw-dagat na si Scylla, na kahawig ng isang pugita. Nahuli
ni Scylla ang anim sa mga tauhan ni Odiseo. Kinailangan ding matakasan nina
Odiseo ang isang uli-uli, isang ipu-ipong-tubig
o tubig na umaalimpuyo, na may pangalang Charybdis; nakaraan naman
sila't nakalagpas sa buhawing-tubig na ito.
Sa Pulo ng
Araw at ang mga Phaeaciano
Narating
nina Odiseo ang Pulo ng Araw. Nang lisanin niya ang pook na iyon, may isang
unos sumira sa kaniyang nag-iisa nang barko, at namatay ang mga natitira niyang
mga tauhan. Isang kaparusahan kay Odiseo at sa kaniyang mga kasama, sapagkat
pumaslang sila ng ilang mga banal na baka. Naging mainam naman ang pagtanggap
kay Odiseo ng mga mamamayan ng Phaeacia nang marating niya ang lupain ng mga
ito. Tinulungan si Odiseo ng mga Phaeaciano para makabalik na sa Ithaca, sa
pamamagitan ng pagpapagamit ng isa sa kanilang mga barko. Sa lumaon, naging
bato ang barko, bilang isang paghihiganti ni Poseidon kay Odiseo. Nakaligtas
naman si Odiseo.
Pagbabalik
ni Odiseo sa Ithaca
Sa
pagdaong ni Odiseo sa Ithaca, tinulunga siya ng diyosang Atena upang
makapagpanggap bilang isang pulubi. Narating ni Odiseo angdampa ng nag-aalaga ng baboy na
si Eumaeus, ang isa sa mga nalalabing kakampi
ni Odiseo. Dito rin sa pamamahay ng magbababoy nakasalamuha ni Odiseo ang anak
na lalaking si Telemaco. Magkatulong nilang pinaghandaan ang pagpaslang sa mga
manliligaw ni Penelope. Sa paglitaw ni Odiseo sa kaniyang sariling tahanan,
tanging ang kaniyang asong si Argus at ang isang taong
nagngangalangEurycleia ang
nakamukha kay Odiseo. Sa katuwaan sa pagkakakilala kay Odiseo, bumagsak nang
walang buhay ang asong si Argus, dahil ito sa labis na katuwaan nang makita ang
among si Odiseo. Nakilala naman ni Eurycleia si Odiseo nang hugasan nito ang
kaniyang paa, nagpapanggap pa noon si Odiseo bilang isang pulubi. Natiyak ni
Eurycleia, dating tagapag-alaga ng sanggol pang si Odiseo, ang katauhan ni
Odiseo sa pamamagitan ng balat sa paa nang binubuhasan nito ng tubig ang paa ni
Odiseong nagkukuwaring pulubi.
Salaysay
ukol kay Penelope
Ang pakikipagsagupaan ni Odiseo sa
mga manliligaw ni Penelope.
Ipinahayag
ni Penelope na pakakasalan niya ang sinuman sa kaniyang manliligaw na
makagagamit ng sandatang pana ni Odiseo, ngunit walang nagtagumpay sa mga ito.
Habang nagpapanggap pa rin bilang isang pulubi, sinabi ni Odiseong ibig niyang
sumubok na gamitin ang naturang pana. Pagkaraang magtagumpay, pinagpapaslang ni
Odiseo sa pamamagitan ng pana at mga palaso ang mga manliligaw ni Penelope.
Tinulungan siya ng anak na si Telemaco, at ng isa pang may malasakit na tauhan,
sa pakikipaglabang ito. Ibinunyag ni Odiseo kay Penelope kung sino siyang
talaga, subalit hindi ito maniwala. Napatunayan ni Odiseong siya ang nawawala
nitong asawa, sa pamamagitan ng pagpapaalala at paglalarawan ng ginawa ni Odiseo
sa kanilang higaang mag-asawa, isang kamang may isang haliging nagmula sa isang
tumutubong puno. Isa itong lihim na tanging sin Odiseo at Penelope lamang ang
nakakaalamNoong wala pa si Odiseo, nakapangako na rin si Penelope sa mga dating
nabubuhay pang mga manliligaw niya na makikipag-isang dibdib siya sa isa sa mga
ito kapag natapos na ni Penelope ang kaniyang gawain sa pananahi. Subalit
palagian niyang nalilinlang ang kaniyang mga manliligaw sa pamamagitan ng
pagtatastas na muli ng mga natatapos niyang tahiin tuwing gabi. Pagsapit muli
ng umaga, maipapakita niyang hindi pa tapos ang kaniyang mga tinatahi, kaya't
hindi pa siya makakapili ng mapapakasalan mula sa mga makukulit na mga
manliligaw.
Pagwawakas
at pahimakas
Kapagdaka,
noong sumapit ang kinabukasan, nagsidating ang mga mag-anak ng mga manunuyong
napaslang ni Odiseo upang makapaghiganti, sapagkat dalawang salinlahi ng mga
kalalakihan ng Ithaca ang nawalan ng buhay dahil kay Odiseo. Subalit napigil
sila ng diyosang si Atena. Pagkaraan nito, sa utos ng diyos na si Zeus,muling nagkaroon ng
kapayapaan sa Ithaca. Dito nagtatapos ang Odisea.
Awit ni Rolando
Ang hukbo ni Charlemagne ay
nakikipaglaban sa mga Muslim sa Espanya. Ang huling siyudad na hindi pa
natatalo ay ang Saragossa na pinamumunuan ni Marsilla. Dahil sa takot ni
Marsilla sa pagsalakay ng hukbo,nagpadala siya ng mensahe kay Charlemagne na
bibigyan sila ng kayamanan at magpapabinyag ito bilang Kristyano kung babalik
ang mga Franks sa Pransya. Si Charlemagne,kasama ng kanyang mga tauhan, ay
napapagod na rin sa pakikidigma kaya’t pumayag na din ang mga ito.
Kinakailangan na nilang magpadala ng mensahero kay Marsilla. Ang matapang na
mandirigmang si Roland ay iminungkahi ang kanyang tiyuhin na si Ganelon.Si
Ganelon ay galit na galit.Takot siyang mamatay sa mga kamay ng mga uhaw
sa dugong pagano at sinususpetsa nito na ito ay sadyang layunin ni
Rolando.Matagal na niyang kinapopootan at kinaiinggitan ang kanyang lalaking
anak na panguman. Pagsakay pabalik sa Saragossa,kasama ang mga sugong Sarasen,
siya ay nakahanap ng isang pagkakataon para sa paghihiganti. . Siya
ay nagmungkahi sa mga Saracens kung paano nila maaaring salakayin ang huling
hukbo ni Charlemagne na kung saan ay tiyak na si Rolando ang mamumuno sa
pagbabalik ng mga Franks sa Espanya sa pamamagitan ng bundok.
Gaya ng prediksyon ni Rolando,nagtraydor nga si Ganelon
kaya’t nagpresinta itong pamunuan ang hukbo. Napili niya sina Olivier at Turpin
upang sumama sa kanya.Sinalakay sila ng mga pagano sa Roncevals. Ang mga
Kristyano ay nagulat sa dami nila.Inutusan ni Olivier si Rolando na hipan ang
sungay ng elepante upang makahingi ng tulong.Ngunit hindi ito sumunod at
sinabing hindi nila kailangan ng tulong..Ngunit unti-unting natalo sina Rolando
at sila ay nangamatay.
Nang dumating si Charlemagne at ang kanyang hukbo sa
labanan,tanging mga bangkay na lamang ang kanilang nadatnan.Dumating si
Balignant,pinuno ng Babylonia, sa Espanya upang tulungan si Marsilla. Kasama
niya ang maraming Muslim at sinalakay nila ang hukbo ni Charlemagne.Nang
mapatay ni Charlemagne si Balignant,nagsitakas ang kanyang mga tauhan. At
ngayon,ang Saragossa ay wala ng tagapagtanggol at ito ay sa mga Franks na.
Nadiskubre ng mga Franks ang ginawang pagtatraydor ni
Ganelon hanggang dumating ang araw ng paglilitis.Sinabi niya na hindi siya
naging matapat sa kanyang bansa kung iyon ay paghihiganti. Sa huli,naparusahan
siya ng kamatayan.
Koran
Ang Koran ay ang banal na aklat
ng relihiyong Islam. Naniniwala ang mga Muslim na ito ang aklat ng patnubay at
direksyon ng sangkatauhan,at isinaalang-alang ang orihinalna tekstong Arabic,na
salita ni Allah,diyos ng mga Muslim na ipinakita kay Muhammad sa panahon ng
dalawampu’t tatlong taon at pinaniniwalaang ito ang huling rebelasyon sa
sangkatauhan.
Sinasabing si Muhammad ang
nagbunyag ng Koran sa pamamagitan ni Jibril. Ang Koran ay isinulat ng mga
kasamahan ni Muhammad noong siya ay nabubuhay.Noong 633 A.D.,pinagsama-sama ang
mga ito at noong 653 A.D. ay ikinalat na ito sa Emperyong Islam at nagkaroon pa
ng marami nito.Ang kasalukuyang Koran ngayon ay ang rebelasyon ng Diyos kay
Muhammad ng mga iskolar.
Ang Koran ay naglalaman ng
isandaan at labing apat na artikulo na iba-iba ang haba. Ang bawat isang
kabanata ay tinatawag na sura.Ito ay hinahati pa sa dalawang kategorya na
Meccan at Medinan,depende kung anong mga berso ang maipakita. Ang pamagat ng
mga kabanata ay hinango sa mga pangalang tinukoy sa teksto o sa unang letra o
salita ng sura.Naniniwala ang mga Muslim na si Muhammad ang nagbigay ng pamagat
sa bawat kabanata.Ang mahahabang kabanata ang nauuna samantalang ang maiikli
ang nasa huli.Ang pagkakaayos ng mga ito ay walang kinalaman sa pagkakasunod-sunod
ng mga rebelasyon.
Ang mga sura ay naglalaman ng
mga ayat na ang ibig sabihin ay senyales na ipinadala ng Diyos.Iba’t-iba ang
dami ng ayat ang makikita sa bawat sura.Ang isang ayat ay maaaring konting
letra lamang o kaya linya.Iba ang ayat o berso sa mga matataas na uri ng tula
ng mga Arabo sa nilalaman at sa mga pagkakatugma.
Meron ding paghahati sa
tatlumpung parte na tinatawag na ajza. Ang bawat isa any naglalaman ng dalawang
yunit na tinatawag na ahzab na nahahati pa rin sa apat na
bahagi(rub’al-ahzab).Nahahati rin ito sa pitong istasyon(manazil).
Ang Koran ay walng simula,gitna
at katapusan.Ang instraktura nito ay hindi pantay-pantay.Ang mga nakasulat
ditto ay hindi tapos,walang pinakatema at pag-uulit.Labing apat na letrang
Arabic ang bumubuo sa labing apat na magkakaibang grupo ng Qur’anic Initials”
at panlaping dalawampu’t siyam na surah sa Koran. Ang ibig sabihin ng mga ito
ay hindi alam ng mga Muslim. Noong 1974,Si Rashad Khalifa ay nagsasabing
nakadiskubre siya ng koda ng matematika base sa numerong 19,na hindi naman
napapaloob sa sura ng Koran.
Ang mga Muslim ay
naniniwalang ang Koran ay gabay nila sa pamumuhay at kinokonsidera nila ang mga
nakasulat ditto ay siyang sinabi ng Diyos sa kanila.Ang konsepto ng mga
Kristyano sa rebelasyon ay ito’y nangangahulugan na ang Diyos ay naging tao at
namuhay sa mundo pero ito ay kakaiba sa Islam.Sa Islam,ang kanilang konsepto ay
ang Diyos ay tumatawag ng indibidwal na siyang maglalahad ng kanyang mga
mensahe.Ang tawag sa prosesong ito ay tanzil o nuzul.
Uncle Tom's Cabin
Ang Uncle Tom's Cabin ay nagsimula sa usapan sa pagitan nina G.Shelby at G. Haley na nagbebenta ng alipin.Tinatalakay nila kung ilang alipin pa ang kailangan ni G. Shelby para mapawi ang kanyang utang.Napagdesisyunan niya na ibenta si Tom,ang kanyang matapat na alalay at si Harry, ang anak ng paboritong katulong ng kanyang asawa,si Eliza.
Narinig ni Eliza na ang kaniyang anak ay naipagbili napagdesisyunan ng kumuha sa kanya dalhin siya sa Canada nang gabing iyon. Mas maaga sa araw na iyon, ang kanyang asawang si George Harris ay ipinaalam sa ang kanyang plano na tatakas siya sa kanyang amo at magkikita sila sa Canada.
Nang makatakas si
Eliza,sinundan siya ni G.Haley at muntik na siyang mahuli.Nakatakas siya sa
Ohio sa pamamagitan ng pagtawid sa ilog sa tulong ng isang bloke ng
yelo.Pinasundan siya ni G.Haley sa mga tagahuli at bumalik siya para kay
Tom.Hindi tumakas si Tom para sa kanyang among si G.Shelby.
Umalis sina Tom at G.Haley patungong Timog.At sa kanilang paglalakbay,iniligtas ni Tom ang isang batang babae mula sa pagkalunod.Nagpasiya ang ama ng bata na bilhin si Tom para maging alalay ng kanyang anak.Maswerte si Tom dahil ang nakabili sa kanya ay ang ama ng bata,Augustine St. Clare, ay itinatrato ng maasyos ang kanyang mga alagad.Ang batang babae na si Eva ay mabait din sa kanyang mga alagad.Kabaligtaran naman ito ng kanyang ina na si Marie St Clare na mga luho lamang niya ang iniisip.
Umalis sina Tom at G.Haley patungong Timog.At sa kanilang paglalakbay,iniligtas ni Tom ang isang batang babae mula sa pagkalunod.Nagpasiya ang ama ng bata na bilhin si Tom para maging alalay ng kanyang anak.Maswerte si Tom dahil ang nakabili sa kanya ay ang ama ng bata,Augustine St. Clare, ay itinatrato ng maasyos ang kanyang mga alagad.Ang batang babae na si Eva ay mabait din sa kanyang mga alagad.Kabaligtaran naman ito ng kanyang ina na si Marie St Clare na mga luho lamang niya ang iniisip.
Lumaki si Tom na kinagigiliwan ang batang si Eva.Pinaguusapan nila
ang kanilang pananampalatayang Kristyanismo.Nabago ni Eva ang buhay ng isang
batang alipin na nagngangalang Topsy. Naturuan din niyang bumasa ang isa pang
alipin na si Mammy.
Nang malapit ng mamatay si
Eva,ipinatawag niya ang lahat ng kanyang mga alipin upang pangaralan ng mga
salita ng Diyos.Binigyan niya ang mga ito ng hibla ng kanyang kulot na buhok
upang maalala nila si Eva. Namatay si Eva sa sakit na tuberculosis.
Samantala, Si Eliza at ang kanyang asawang si George ay nagtagpo sa isang kampo Kweiker. Mula doon,matagumpay silang nakatakas papuntang Canada.
Sa bahay ng mga St Clare,si Augustine St Clare ay nalulungkot sa pagkamatay ng kanyang anak na si Eva gayun din lahat ng kanyang mga alipin.Ipinangako ni St Clare ang kalayaan ni Tom.Ngunit bago pa amn matapos ni St Clare ang mga papeles,siya ay napatay.Naipagbili si Tom kasama pa ng iba pang mga alipin.
Samantala, Si Eliza at ang kanyang asawang si George ay nagtagpo sa isang kampo Kweiker. Mula doon,matagumpay silang nakatakas papuntang Canada.
Sa bahay ng mga St Clare,si Augustine St Clare ay nalulungkot sa pagkamatay ng kanyang anak na si Eva gayun din lahat ng kanyang mga alipin.Ipinangako ni St Clare ang kalayaan ni Tom.Ngunit bago pa amn matapos ni St Clare ang mga papeles,siya ay napatay.Naipagbili si Tom kasama pa ng iba pang mga alipin.
Nabili si Tom ni Simon Legree, isang masama at marahas na tao na
pinagtatrabaho ang kanyang mga alipin hanggang sila ay mamatay,pagkataposn ay
bumibili ng bagong alipin.Sa kabila ng ugali ni Legree,nanatiling matapat sa
kanya si Tom.Pilit binabago ni Legree ang ugali niTom upang gamitin siya bilang isang
tagapamahala sa mga plantasyon, ngunit si Tom ay tumangging baguhin ang kanyang
ugali kahit gaano kahirap o kung gaano kadalas siya pinapahirapan.
Hinikayat ni Tom ang dalawang babaeng alipin na tumakas .Sa kanilang pagtakas,pinarusahan ni Legree si Tom hanggang siya ay mamatay.Pagkalipas ng ilang araw,dumating ang anak ng dating amo ni Tom.Pumunta doon si George Shelby upang tubusin ang kalayaan ni Tom.Ngunit huli na siya.Inilibing na lamang niya si Tom.
Hinikayat ni Tom ang dalawang babaeng alipin na tumakas .Sa kanilang pagtakas,pinarusahan ni Legree si Tom hanggang siya ay mamatay.Pagkalipas ng ilang araw,dumating ang anak ng dating amo ni Tom.Pumunta doon si George Shelby upang tubusin ang kalayaan ni Tom.Ngunit huli na siya.Inilibing na lamang niya si Tom.
Ang dalawang babaeng alipin
na nakatakas sa bahay ni Legree,sina Cassy at Emmeline, ay nakasakay sa parehong
barko na sinasakyan ni George Shelby.Isinalaysay ni Cassy ang kanyang kuwento
sa kaniya,sa paniniwalang ang puso ni George ay malambot sa kalagayan ng tumakas na alipin. Isa pang babae sa barko
sa lalong madaling panahon ay nagsalaysay ng kanyang kuwento kay George , at
napagtanto na siya ay kapatid ni George Harris, nabili siya sa timog sa pang-aalipin maraming mga
taon na ang nakalipas .
Isinalaysay ni George Shelby na si George Harris at ang kanyang asawang
si Eliza ay parehong nakatakas sa Canada. Si Cassy pagkarinig ng kuwento,ay napagtanto na anak niya si Eliza.
Ang dalawang babae ay naglakbay patungo sa Canada na magkasama at napasamang muli sa kanilang mga pamilya. Kahit na ang buhay ni Tom ay natapos sa trahedya, maraming alipin ang nagtamo ng kaligayahan sa gitna ng mga alipin na mga nakaligtas at nakatakas sa mga pagsubok at hirap ng pang-aalipin, alinman sa pamamagitan ng palayain o sa pamamagitan ng pagtakas sa Canada.
Ang dalawang babae ay naglakbay patungo sa Canada na magkasama at napasamang muli sa kanilang mga pamilya. Kahit na ang buhay ni Tom ay natapos sa trahedya, maraming alipin ang nagtamo ng kaligayahan sa gitna ng mga alipin na mga nakaligtas at nakatakas sa mga pagsubok at hirap ng pang-aalipin, alinman sa pamamagitan ng palayain o sa pamamagitan ng pagtakas sa Canada.
Divina Comedia
Ang Divina Comedia na sinulat ni
Dante Alighieri noong kalagitnaan ng 1308 at 1321,ito ang sinasabing
pinakasentral na epiko ng panitikan ng Italya.Ito ay binubuo ng 14,233
linya.Ang mga linyang ito ay nahahati sa tatlong canticas-ang
inferno,purgatorio at paraiso.Ang bawat isa ay naglalaman ng 33 cantos.Ang
unang canto ay nagsisilbing panimula ng tula na dumagdag sa mga cantos kaya
naging 100.
Ang tula ay nasa unang panauhan
at nagsasaad ng paglalakbay ni Dante sa tatlong estado na patutunguhan ng mga
patay.Si Virgil ay ang taong kasama niya sa impyerno ay purgatoryo at si
Beatrice naman sa paraiso.Si Beatrice ay ang pinangarap na babae ni Dante.
Ang Divine Comedy ay isa sa mga
pinakadakilang tula sa kasaysayan.Dito,napagsama-sama ni Dante ang temang relihiyoso,politikal
at pilosopikal.Sa Italy,ang komedya ay isang simpleng kwento na tumatalakay sa
malungkot na panimula at masayang katapusan.Ito ay may mas mababang kaanyuhan
kaysa trahedya.Sa tulang ito,talagang lumabas ang galing ni Dante sa paglalarawan
ng bawat canto.Ang pag-iisa sa iba’t-ibang uri ng tema at istilong gumawa sa
komedya na walang pinipiling panahon na obra maestra.
Isang
Libo’t Isang Gabi
Ang pinakapaksa ng kwentong ito
ay ang isang hari at ang kanyang mapapangasawa.Ang hari na si Sharyar ay
nagpapakasal at pagkatapos ay kanyang pinapatay ang kanyang asawa.Dumating ang
pagkakataon na wala ng mahanap na maaaring mapangasawa ng hari ang
vizier.Napagdesisyunan ng anak ng vizier na siya na lamang ang magpapakasal sa
hari.Ngunit ayaw pumayag ng vizier.Sa sumunod na araw ay nagpakasal na nga ang
hari at ang anak ng vizier.Ang babaeng ito ay nagngangalang Scheherazade.Gumawa
ng paraan si Scheherazade upang hindi siya patayin ng hari.Tuwing
gabi,nagkukwento siya sa hari ngunit hindi niya ito tinatapos.Napilitan tuloy
ang hari na hindi siya patayin upang matapos ang kwento. Sa sumunod na gabi ay
natapos na ang kwento kaya’t nagsalaysay na naman siya ng bagong kwento.Sa
sumunod na gabi ay hindi pa rin mapatay ng hari ang kanyang asawa sa
kagustuhang marinig ang buong kwento.Patuloy ang ganitong pangyayari hanggang
abutin siya ng isang libo't isang gabi. . Mga tradisyonal ang mga kuwento at nagmula sa
maraming bahagi ng Gitnang Silangan at Dulong Silangan. Nasa Arabe ang unang nakasulat na kopya na nagawa noong mga 1000
AD. Kabilang sa mga kuwento ang Sindbad ang Mandaragat atAladdin.
Mahabharata
Ang Mahabharata ay ginawa sa pagitan ng 300
B.C at 300 A.D. Ito ang pinakamahabang epiko sa mundo ng panitikan.Binubuo ito
ng 100,000 dalawang linyang taludtod.Maikukumpara ito sa walong beses na haba
ng Iliad at Odyssey ni Homer at tatlong beses ng sa bibliya.Ayon sa bersyon ng
Narasimhan,apat na libong linya lamang ang may kaugnay sa kwento.Sa madaling
salita,Ang Mahabharata ay kaparehas ng mahabang paglalakbay na maraming daan.
Ang salitang Mahabharata ay
nangangahulugang dakilang Bharata.Si Bharata ay ninuno nina Pandavas at
Kuaravas na naglaban.Ang salitang Mahabharata ay tumutukoy rin sa mga
Indian.Kaya minsan ay iniuugnay ang Mahabharata sa “ang Dakilang Istorya ng
Indya”.Ang epikong ito ay nahahati sa 18 libro.
Maraming
paksang tinatalakay ang Mahabharata sa loob ng labinwalong mga bahagi nito.
Sumasakop ang mga paksang ito sa ilang bilang ng mga aspeto ng Hinduismo, mitolohiyang Hindu,
mga etika,
at gawi ng pamumuhay ng Hindu. Isang bahagi pa nito ang tinatawag naHarvamsha. Ilan sa mga
nasa ibaba ang ilang mga pananalita hinggil sa labinwalong mga bahagi ng
Mahabharata. Sa Mahabharata, tinatawag na mga parvan o mga parva -
mga aklat - ang mga bahaging ito. Nakatala sa ibaba ang lahat ng mga parva ng Mahabharata:
Isang pangyayaring may pagsusuyuan saMahabharata, sa pagitan nina Ravi
Varma-Shantanu at Satyavati.
Parva (Aklat)
|
Pamagat
|
Mga nilalaman
|
1
|
Adi-parva
|
Pagpapakilala, pagsilang,
pagaalaga, at pagpapalaki sa mga prinsipe.
|
2
|
Sabha-parva
|
|
3
|
Aranyaka-parva (o Vanaparva, Aranyaparva)
|
Labindalawang taong pagtigil (na
hindi nakababalik pagkaraang mapaalis) sa gubat (sa aranya).
|
4
|
Virata-parva
|
Isang taon makalipas ang
pagkapalayas, pagtigil o paghintil sa korte ng Virata.
|
5
|
Udyoga-parva
|
Mga paghahanda para sa digmaan.
|
6
|
Bhishma-parva
|
Ang unang bahagi ng dakilang
digmaan, gumanap na komandante ng mga Kaurava si Bhishma.
|
7
|
Drona-parva
|
Nagpatuloy ang digmaan, si Drona
ang komandante.
|
8
|
Karna-parva
|
Muli, sa digmaan, si Karna ang
komandante.
|
9
|
Shalya-parva
|
Ang huling bahagi ng digmaan, si
Shalya ang komandante.
|
10
|
Sauptika-parva
|
Naglalahad kung paano pinaslang
nina Ashvattama at ng mga nalalabing mga Kaurava ang hukbong Pandava habang
natutulog (Sauptika).
|
11
|
Stri-parva
|
Ipinagdadalamhati ni Gandhari at
ng iba pang mga kababaihan (mga stri)
ang mga yumao.
|
12
|
Shanti-parva
|
Ang pagpuputong ng korona kay
Yudhisthira, at ang mga utos sa kaniya mula kay Bhishma
|
13
|
Anusasana-parva
|
Ang mga huling tagubilin (anusasana) mula kay Bhishma.
|
14
|
Ashvamedhika-parva
|
Ang maharlikang seremonya ng
ashvamedha, na isinagawa ni Yudhisthira.
|
15
|
Ashramavasika-parva
|
Lumisan sina Dhritarashtra,
Gandhari at Kunti para sa isang ashram,
at ang pagkamatay sa gubat.
|
16
|
Mausala-parva
|
Ang panloob na pag-aalitan sa
pagitan ng mga Yadava na may gamit na mga pamalo[2] (mga mausala).
|
17
|
Mahaprasthanika-parva
|
Unang bahagi ng daan patungong
kamatayan (mahaprasthana, "dakilang paglalakbay") ni Yudhisthira at
ng mga kapatid niyang lalaki
|
18
|
Svargarohana-parva
|
Nagsibalik ang mga Pandava sa
daigdig ng mga kaluluwa (svarga).
|
19
|
Harivamsha
|
Buhay ni Krishna.
|
Narito ang ilan sa mga tauhan ng
Mahabharata:
Vyasa
|
Tagapaglahad ng kwento at ama nina
Pandu at Dhritarasha.
|
Gandhari
|
Asawa ni Dhristarasha.
|
Dhristarasha
|
Isang bulag na hari:ama nina
Duryodhana at Kauravas.
|
Kunti
|
Asawa ni Pandu.
|
Yudhishthira
|
Pinuno ng mga Pandavas.
|
Bhima
|
Pinakamalakas sa mga Pandava.
|
Aklat
ng mga Patay
Ang Aklat ng mga patay ay mas
kilala sa tawag na Spells of Coming.Ito ay ang paglalarawan sa konsepto ng mga
Ehipsyo sa buhay pagkatapos mamatay.Ang aklat na ito ay nakasulat sa papiro at
nilalagay sa mga kabaong.
Ang titulong Aklat ng mga Patay
ay ginawa ni Karl Richard Lepsius.Nang una itong madiskubre,napagkamalan itong
bibliya ng mga Ehipsyo.Kaiba sa bibliya,ang librong ito ay walang rebelasyon at
walang mga kaugnayan sa mga rebelasyon ng Diyos. Ang librong ito ay produkto ng
mahabang proseso ng ebolusyon mula sa pyramid text ng Old Kingdom hanggang sa
coffin text ng New Kingdom.Ang isang katlo ng mga kabanatabay hinango sa coffin
texts. Ang Aklat ng mga Patay ay hinango sa The Book of Breathings ngunit ang
librong ito ay nananatiling popular hanggang sa panahon ng mga Romano.
El
Cid Campeador
Simula noong labindalawang
siglo,ang alamat ni El Cid ay napalathala na.Ang librong ito ay naglalaman ng
tungkol sa buhay ni El Cid at ng pagsakop niya sa Pransya.Ang totoong pangalan
ni El Cid ay Rodrigo Diaz.Ipinanganak siya sa Vivar sa lumang Kristyanong kaharian ng Castilla. Naging
tanyag siya sa kanyang mga taktika ng pamumuno.Mas kilala siya ng mga kaaway
niya sa ngalang El Cid na nangangahulugang “aking panginoon”.
Ang kabataan ni El Cid at ang
kanyanf pagmamahal sa babaeng si Jimena ang naging paksa ng Romanceros.Ang
maikling tulang ito ay base sa El Cid Campeador.Ang librong El Cid Campeador ay
tumutukoy sa naging buhay ni El Cid at ang naging karanasan niya sa pagsalakay
sa Pransya.
Canterbury
Tales
Ang Canterbury Tales ay koleksyon ng mga kwentong isinulat
ni Geoffrey Chaucher noong ikalabing-apat na siglo.Ang mga kwento,na ang iba ay
orihinal at ang iba ay hindi,ay ikinwento ng mga naglalakbay sa relihiyosong
paglalakbay simula Southwark hanggang Canterbury para bisitahin ang dambana ni
Saint Thomas Becket at ang Canterbury Cathedral.Sinasabi ng iba na hinango ito
sa The Decameron na nabasa ni Chaucer noong una siyang bumisita sa Italya.
Noong Abril,isang grupo ng
dalawampu’t siyam na manlalakbay ay nagkaroon ng relihiyosong paglalakbay mula
London hanggang Canterbury upang magbigay respeto sa dambana ni Saint Thomas
Becket at Canterbury Cathedral.Ang grupo ay binibuo ng mga taong may iba’t
ibang disposisyon sa buhay.Kapag tumitigil ang mga manlalakbay tuwing
gabi,magtatalaga ang kanilang pinuno ng magsasalaysay ng kwento kinabukasan sa
paglalakbay.Ang manlalakbay na ito ay kinakailangang magsalaysay ng apat na
kwento,dalawa papuntang Canterbury at dalawa ulit pabalik.Ang may
pinakamagandang kwento na mapipili ng pinuno ay ililibre ng mga kasamahan ng
hapunan.Ang bawat istorya ay maaaring maging repleksyon ng posisyon nila sa
buhay at ang ilan naman ay gusto lamang magpatawa.Walang napili ang pinuno sa
huli dahil kakaunting manlalakbay pa lamang ang nakapagsasalaysay nang mamatay
si Chaucer. Nais sana ni Chaucer na makasulat ng 124 na kwento pero namatay
siya na 22 lang ang kanyang nagawa.Dalawa pang kwento ang nasimulan ngunit
hindi natapos.Narito ang iulan sa mga kwento:
The Knights Tale
|
Ito ang pinakaunang kwento sa
Canterbury TalesTungkol sa dalawang magpinsan na parehas umibig sa isang
dalaga at sila ay naglaban para makuha ang pag-ibig ng dalaga.
|
The Miller’s Tale
|
Tungkol sa isang mag-aaral na si
Nicholas at si Alison.Nais ni Nicholas na makasamang matulog si Alison
|
The Reeve’s Tale
|
Tungkol sa karahasan,kabastusan at
panggagahasa sa anak at asawa ni Symkyn.Ito ang pang-insulto sa kwento ng
maggigiling.
|
The Cook’s Tale
|
Hindi ito natapos at binubuo
lamang ng 58 na linya.Tungkol sa katulong na si Perkyn na mahilig mag-inom.
|
The Man of Law’s Tale
|
Tungkol sa babaeng Kristyano na
ipakakasal sa isang sultan kung ang sultan ay magigiong Kristyano.Hindi
pumayag ang ina nito kaya’t binigyan nito ng mga pagsubok ang babae.
|
The Wife of Bath’s Tale
|
Ito ang isa sa pinakamagandang
kwento sa Canterbury Tales na nagbibigay halaga sa mga babae noong Middle
Ages.
|
The Friar’s Tale
|
Isinalaysay ni Hubert na nagsasaad
ng tungkol sa pagsira sa isang opisyal sa korte na pinipilit ang mga taong
pumunta doon.
|
The Summoner’s Tale
|
Sumasalungat sa The Friar’s Tale.
|
The Clerk’s Tale
|
Ito ay kaparehas ng The Story of
Griselda.Tungkol sa katapatan ni Griselda sa asawa sa kabila ng mga pagsubok.
|
The Merchant’s Tale
|
Sinasabing meron itong impluwensya
ng The Decameron.Tungkol sa mag-asawang May at Januarie at Damyan.
|
The Squire’s Tale
|
Ito ay isa rin sa mga kwentong
hindi tapos.Romantikong epiko na kung natapos ay mas mahaba pa sa
pinagsama-samang kwento.
|
The Franklin’s Tale
|
Tungkol sa pag-iibigan ni
Arveragus na isang kabalyero at Dorigen.
|
The Physician’s Tale
|
Tungkol sa relasyon ng anak sa
ama.The Romance of the Rose ang naging inspirasyon ni Chaucer sa pagsulat
nito.
|
The Pardoner’s Tale
|
Tungkol sa isang grupo ng
lasinggero na nais patayin si Kamatayan na sinisisi dahil sa pagkamatay ng
kanilang kaibigan.
|
The Shipman’s Tale
|
Tungkol sa mag-asawa at isang
monghe
|
The Prioress’s Tale
|
Sumunod ito sa The Shipman’s
Tale.Ito ay istorya ng isang batang martir na pinatay ng mga Jews.
|
The Tale of Melibee
|
Pangalawang kwentong isinalaysay
ni Chaucer.Mahaba ito kaya’t sinasabing nakakabagot pakinggan.
|
The Monk’s Tale
|
Koleksyon ito ng labinwalong
maiikling kwento.Ang pinakapaksa nito ay trahedya.
|
The Nun’s Priest’s Tale
|
Ito’y isang pabula na gumagamit ng
iba’t ibang uri ng hayop na nagpapakita ng iba’t ibang ugali ng tao.
|
The Second Nun’s Tale
|
Ito ay nagsasalaysay tungkol kay
Saint Cecilia.
|
The Canon’s Yeoman’s Tale
|
|
The Manciple’s Tale
|
Tumatalakay kay Phoebus na mahal
na mahal ang asawa kaya’t nagawa nitong ikulong ito sa bahay.
|
The Parson’s Tale
|
Ito ang pinakahuli sa lahat.Ito
rin ang pinakamahaba sa lahat.Hindi maikukunsiderang isang tula o kwento
dahil ito ay isang prosa.
|